W środę 11 września 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł w trybie prejudycjalnym w bardzo ważnej sprawie dla banków i kredytobiorców.
TSUE wskazał, że w przypadku spłaty kredytu dokonanej w całości przed terminem określonym w umowie, obowiązek obniżenia całkowitego kosztu kredytu wynikający z art. 49 ustawy o kredycie konsumenckim, odnosi się do wszystkich kosztów, w tym prowizji, a nie tylko wyłącznie do tych rozłożonych w czasie, jak odsetki czy ubezpieczenie.
Sprawa, którą zajmował się TSUE toczy się pomiędzy Kancelarią Lexitor Spółka z o.o., a Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo‑Kredytową im. Franciszka Stefczyka oraz bankami: Santander Consumer Bank S.A. z siedzibą we Wrocławiu, mBank S.A. z siedzibą w Warszawie (orzeczenie TSUE o sygn. akt: C-383/18).
Kredytobiorcy spłacili przed terminem swoje zobowiązania oraz dokonali na rzecz Lexitor przelewu wierzytelności, jakie przysługiwały im względem banków w wyniku wcześniejszej spłaty. Kancelaria wystąpiła do banków o zwrot części prowizji zapłaconych przez konsumentów, wraz z odsetkami za opóźnienie. Gdy banki odmówiły zapłaty sprawa trafiła do Sądu Rejonowego Lublin‑Wschód z siedzibą w Świdniku. Sąd powziął wątpliwości jak należy rozumieć art. 16 dyrektywy. W postawionym TSUE pytaniu prejudycjalnym Sąd pytał, czy chodzi w niej o wszystkie koszty, czy tylko te związane z trwaniem umowy.
TSUE uznał, że art. 16 ust. 1 dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że prawo konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta.
TSUE zgodził się z polskim sądem, że ograniczenie możliwości obniżenia całkowitego kosztu kredytu jedynie do kosztów wyraźnie związanych z okresem obowiązywania umowy, pociągałoby za sobą ryzyko, że konsument zostanie obciążony wyższymi jednorazowymi płatnościami w chwili zawarcia umowy o kredyt.
